‘Verantwoord onderwijs realiseren voor én met al je leerlingen’

Verantwoord onderwijs Passend Meesterschap

Klarian van Baren, een van de opleidingscoördinatoren van de Marnix Academie, is verantwoordelijk voor de Master Passend Meesterschap (MPM). Deze opleiding wordt sinds 2018 gegeven aan de Marnix Academie, in samenwerking met Thomas More Hogeschool en Driestar hogeschool. De eerste lichting studenten is net afgestudeerd. Tijd voor een blik op deze master vanuit Klarian, die de opleiding mede (door)ontwikkelde en lesgeeft in de persoonlijke lijn.

Goed onderwijs voor al je leerlingen

Toen we deze master in 2018 introduceerden, deden we dat echt vanuit een behoefte in het werkveld. Passend onderwijs was destijds een belangrijk begrip: ervoor zorgen dat alle kinderen in de klas goed onderwijs krijgen. Docenten wilden wel met passend onderwijs aan de slag, maar vroegen zich ook af: hoe doe ik dat? Op die hoe-vraag en de handelingsverlegenheid van leerkrachten haakten wij in met deze master. In de tussentijd is het nog bredere begrip ‘inclusiviteit’ heel actueel geworden. Hiermee zijn we meteen bij twee kernbegrippen van onze Master Passend Meesterschap aanbeland: diversiteit en inclusie, met als pijler in de opleiding het inclusief denken en handelen. In deze master leren we leerkrachten om verantwoord onderwijs te ontwerpen en te realiseren waar álle leerlingen – hoe divers ook – van profiteren. Onderwijs waar iedereen in de klas zijn of haar betekenisvolle aandeel in heeft.

Meesterschap

Ik ben zelf ooit leerkracht geweest en weet dat je als startende leerkracht de complexiteit van de onderwijspraktijk vaak maar deels doorgrondt. Vakmanschap staat dan nog op de voorgrond. Op een gegeven moment krijg je behoefte aan verdieping. De studenten die deze master volgen doen dat vaak vanuit een persoonlijke geraaktheid dat het ze nog niet lukt om álle leerlingen in hun klas goed onderwijs te geven. Het vraagt ook behoorlijk wat van leerkrachten: die coachende leraar zijn die samen met leerlingen op zoek gaat naar hoe zij het beste kunnen leren. Elke leerling tot zijn of haar recht laten komen. Vanuit een onderzoekende houding en relevante literatuur kunnen verantwoorden waarom iets werkt of juist niet. Goed samenwerken, zowel met leerlingen en collega’s als iedereen die om de leerling heen staat. Precies in die vaardigheden en houding voorzien wij met deze master.

Kwaliteiten op de radar

De positieve psychologie is een belangrijke tweede pijler van onze opleiding: denken in kansen en mogelijkheden met aandacht voor floreren en welbevinden, in plaats van denken in problemen die moeten worden opgelost. Uitgaan van kwaliteiten – die van jezelf én die van anderen. In de Master Passend Meesterschap leren we onze studenten:
1. Te handelen vanuit hun eigen kwaliteiten als docent. Tijdens de opleiding is er veel aandacht voor kritische en verdiepende zelfreflectie.

2. De kwaliteiten van hun leerlingen te benutten. Hoe krijg je ieders kwaliteiten op de radar én hoe neem je de stem van het kind daarin mee? Om vervolgens al die verschillende kwaliteiten in de klas in te zetten als krachtbron voor het samen leren en ontwikkelen.

3. Ook de kwaliteiten van alle ‘learning partners’ te benutten: iedereen die om het kind heen staat en betrokken is bij praktijkvraagstukken.
In de eerste plaats de ouders of verzorgers, maar het is mooi om te zien dat studenten ontdekken hoeveel mensen een waardevolle bijdrage kunnen leveren én ook bereid zijn om dat te doen! Van de judoleraar die met een leerling aan zelfvertrouwen werkt  tot opa die een hechte band heeft met zijn kleinkind.

Volop in beweging (ook als team!)

De opleiding kent verschillende leerlijnen: een themalijn met drie inhoudelijke thema’s die op elkaar voortbouwen. Een onderzoekslijn waarin we de studenten leren om participatief praktijkgericht onderzoek te doen, samen met hun leerlingen. In de lijn externe oriëntatie kijken ze over de eigen schoolmuur heen. Dat kan internationaal zijn maar ook intersectoraal, bijvoorbeeld door een blik te werpen in de zorg of een justitiële jeugdinrichting. Een ander perspectief levert zoveel inspiratie op. De rode draad van de opleiding, die altijd gekoppeld is aan de andere leerlijnen, is de persoonlijke lijn. In een kleinere groep kijken studenten continu kritisch-reflectief naar zichzelf, aan de hand van concrete beroepssituaties. Wie ben ik? Hoe handel ik? Hier zie ik vaak de grootste veranderingen of verschuivingen plaatsvinden bij de studenten zelf. Ja, jezelf ontwikkelen doet soms een beetje pijn. Maar uiteindelijk zijn studenten erg blij met wat ze leren over zichzelf en met wat het ze brengt als persoon. Met nog meer plezier in hun werk als gevolg. Hoe gaaf is dat! Studenten geven bovendien aan dat het volgen van deze master een professionaliseringsslag in hun team oplevert. Het blijkt heel krachtig te zijn om niet alleen in de eigen klas goed bezig te zijn, maar ook op teamniveau zaken te bespreken en in beweging te krijgen.

Hoge score op betrokkenheid en deskundigheid

De MPM is echt een masteropleiding, geen cursus of tweedaagse. We bieden betekenisvol, kwalitatief hoogstaand onderwijs waarvoor onze studenten echt een tandje moeten bijzetten. Daar staat veel tegenover. Onze opleiding scoort hoog op de grote betrokkenheid en deskundigheid van de docenten. We horen van studenten dat ze dit tijdens een voorlichting al proefden. Er is zojuist een startdag geweest voor de nieuwe eerstejaars. Ondanks de beperkingen vanwege corona, kregen we terug dat de sfeer heel warm was, dat men zich gezien voelde en dat het docententeam zo enthousiast was en zich echt tussen de studenten bewoog. Daar ben ik heel trots op! We gaan ook echt samen op met onze studenten. Practice what you preach: het samenwerken dat we beogen binnen scholen, willen we ook zelf dóen!

Over 30 jaar nog profijt

Een tweedejaars zei laatst: “Alle literatuur die je meekrijgt en waar je veel van leert is mooi, maar is over 10 jaar alweer verouderd. De attitude en vaardigheden die deze master mij hebben bijgebracht, gaan zeker nog 30 jaar mee! Ik heb veel aan zowel de interne onderzoekende houding (de zelfreflectie) als de externe onderzoekende houding: weten welke stappen ik kan zetten bij een vraagstuk in mijn klas op weg naar inclusiever onderwijs.” Mooier kan ik het zelf eigenlijk niet verwoorden. Dit is de essentie van onze master.

Meer weten over de master Passend Meesterschap?
Wil je meer weten over deze master? Neem gerust contact op met Klarian van Baren, k.vanbaren@hsmarnix.nl. Of bezoek een voorlichting.